ΜΙΧΑΗΛ ΣΠΑΝΑΚΟΣ | ΕΥΠΡΟΣΗΓΟΡΟΣ

Ἦθος ἀνθρώπῳ δαίμων.   ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΠΟΔΟΣΙΣ 1     Τὸ ἦθος γιὰ τὸν ἄνθρωπο εἶναι ὁ θεός του καὶ ὁ πνευματικός του καθοδηγητής.   ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΠΟΔΟΣΙΣ 2     Ὁ χαρακτήρας τοῦ ἀνθρώπου εἶναι ἡ μοῖρά του.      ΣΧΟΛΙΟΝ     Οἱ “Liddell / Scott” ἑρμηνεύουν τὸ ἀπόσπασμα, ἀποδίδοντας τὴν λέξη «δαίμων» ὡς τὸ καλὸ ἢ τὸ κακὸ πνεῦμα τοῦ ἀτόμου καὶ ὡς τὴν δύναμη ποὺ ἐπηρεάζει ἢ καθοδηγεῖ τὴν μοῖρα τοῦ ἀνθρώπου (Liddell & Scott, 1901). Οἱ “Kirk / Raven / Schofield” ἀποδίδουν τὴν λέξη «δαίμων» ὡς μοῖρα (Kirk et al., 1983). Κατὰ τοὺς “Diels / Kranz” τὸ ἦθος εἶναι ἡ ψυχή· τὰ συναισθήματα καὶ τὰ λόγια καὶ οἱ πράξεις σχετίζονται μὲ τὸ ἦθος τοῦ ἀνθρώπου (Diels & Kranz, 1992). Γιὰ τὸν ἀρχαϊκὸ Ἕλληνα ἡ εὐτυχία τοῦ ἀνθρώπου ἐνέχει καὶ τὴν ἔκφραση τῆς θεϊκῆς ἐπίνευσης· δῆλα δή, ἦταν εὐδαιμονία.   Βιβλιογραφία Ἡράκλειτος, ἀποσπάσματα, ἀρχαῖοι συγγραφεῖς, ἐκδόσεις «Ζῆτρος», Θεσσαλονίκη, 1999, σελ. 130-131. Ἡράκλειτος, ἦθος ἀνθρώπῳ δαίμων: ἡ μοῖρα ὡς ὑπόθεση ἤθους, περιοδι

    Τὸ μὲν οὖν διχοτομεῖσθαι τὸν κύκλον ὑπὸ τῆς διαμέτρου πρῶτον Θαλῆν ἐκεῖνον ἀποδεῖξαί φασι. Τῷ μὲν οὖν Θαλῇ τῷ παλαιῷ πολλῶν τε ἄλλων εὑρέσεως ἕνεκα καὶ τοῦδε τοῦ θεωρήματος χάρις· λέγεται γὰρ δὴ πρῶτος ἐκεῖνος ἐπιστῆσαι καὶ εἰπεῖν, ὡς ἄρα παντὸς ἰσοσκελοῦς αἱ πρὸς τῇ βάσει γωνίαι ἴσαι εἰσίν, ἀρχαϊκώτερον δὲ τὰς ἴσας ὁμοίας προσειρηκέναι. Τοῦτο τοίνυν τὸ θεώρημα δείκνυσιν, ὅτι δύο εὐθειῶν ἀλλήλας τεμνουσῶν αἱ κατὰ κορυφὴν γωνίαι ἴσαι εἰσίν, εὑρημένον μέν, ὥς φησιν Εὔδημος, ὑπὸ Θαλοῦ πρώτου. Εὔδημος δὲ ἐν ταῖς Γεωμετρικαῖς ἱστορίαις εἰς Θαλῆν τοῦτο ἀνάγει τὸ θεώρημα· τὴν γὰρ τῶν ἐν θαλάττῃ πλοίων ἀπόστασιν δι’ οὗ τρόπου φασὶν αὐτὸν δεικνύναι, τούτῳ προσχρῆσθαί φησιν ἀναγκαῖον.     ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΠΟΔΟΣΙΣ     Λέγουν λοιπὸν ὅτι ὁ Θαλῆς ἦτο ὁ πρῶτος ποὺ ἀπέδειξεν ὅτι ὁ κύκλος διχοτομεῖται ἀπὸ τὴν διάμετρό του. Χρωστᾶμε λοιπὸν χάρη στὸν ἀρχαῖο Θαλῆ γιὰ τὴν εὕρεση καὶ πολλῶν ἄλλων, ἀλλὰ καὶ αὐτοῦ τοῦ θεωρήματος· λέγουν, δῆλα δή, ὅτι πρῶτος ἐκεῖνος παρετήρησε καὶ εἶπεν ὅτι σὲ κάθ