Ἡράκλειτος ὁ Ἐφέσιος - Ῥητὸν
Ἦθος ἀνθρώπῳ δαίμων.
ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΠΟΔΟΣΙΣ 1
Τὸ ἦθος γιὰ τὸν ἄνθρωπο εἶναι ὁ θεός του καὶ ὁ πνευματικός του καθοδηγητής.
ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΠΟΔΟΣΙΣ 2
Ὁ χαρακτήρας τοῦ ἀνθρώπου εἶναι ἡ μοῖρά του.
ΣΧΟΛΙΟΝ
Οἱ “Liddell / Scott” ἑρμηνεύουν τὸ ἀπόσπασμα, ἀποδίδοντας τὴν λέξη «δαίμων» ὡς τὸ καλὸ ἢ τὸ κακὸ πνεῦμα τοῦ ἀτόμου καὶ ὡς τὴν δύναμη ποὺ ἐπηρεάζει ἢ καθοδηγεῖ τὴν μοῖρα τοῦ ἀνθρώπου (Liddell & Scott, 1901). Οἱ “Kirk / Raven / Schofield” ἀποδίδουν τὴν λέξη «δαίμων» ὡς μοῖρα (Kirk et al., 1983). Κατὰ τοὺς “Diels / Kranz” τὸ ἦθος εἶναι ἡ ψυχή· τὰ συναισθήματα καὶ τὰ λόγια καὶ οἱ πράξεις σχετίζονται μὲ τὸ ἦθος τοῦ ἀνθρώπου (Diels & Kranz, 1992). Γιὰ τὸν ἀρχαϊκὸ Ἕλληνα ἡ εὐτυχία τοῦ ἀνθρώπου ἐνέχει καὶ τὴν ἔκφραση τῆς θεϊκῆς ἐπίνευσης· δῆλα δή, ἦταν εὐδαιμονία.
Βιβλιογραφία
Ἡράκλειτος, ἀποσπάσματα, ἀρχαῖοι συγγραφεῖς, ἐκδόσεις «Ζῆτρος», Θεσσαλονίκη, 1999, σελ. 130-131.
Ἡράκλειτος, ἦθος ἀνθρώπῳ δαίμων: ἡ μοῖρα ὡς ὑπόθεση ἤθους, περιοδικὸ φιλοσοφίας: «ἠθική», τεῦχος 9, Ἀθῆναι, 2012, σελ. 57.
Diels H., Kranz W., die fragmente der vorsokratiker, Weidmannsche Buchhandlung, Berlin, 1992.
Kirk G. S., Raven J. E., Schofield M., the presocratic philosophers: a critical history with a selection of texts, Cambridge University Press, 2nd edition, Cambridge (Cambridgeshire), 1983.
Liddell H. G., Scott R., μέγα λεξικὸν τῆς Ἑλληνικῆς γλώσσης, τυπογραφεῖον τῶν καταστημάτων «Ἀ. Κωνσταντινίδης», Ἀθῆναι, 1901.
