Ἱπποκράτης ὁ Κῷος - Διαιτητικὴ/Θεραπευτικὴ | Περὶ διαίτης Β´
ΑΡΧΑΙΑ
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ | ΙΩΝΙΚΗ ΔΙΑΛΕΚΤΟΣ
Κυκεὼν
δὲ σὺν ἀλφίτοισι μοῦνον ἐφ’ ὕδατι
μὲν ψύχει καὶ τρέφει, ἐπ’ οἴνῳ δὲ
θερμαίνει καὶ τρέφει καὶ ἵστησιν· ἐπὶ
μέλιτι δὲ θερμαίνει μὲν ἧσσον καὶ
τρέφει, διαχωρέει δὲ μᾶλλον, ἢν μὴ
ἄκρητον ᾖ τὸ μέλι· ἢν δὲ μή, οὐ
διαχωρέει, ἀλλ’ ἵστησιν· ἐπὶ δὲ
γάλακτι τρόφιμοι μὲν πάντες, πλὴν ἀλλὰ
τὸ μὲν ὄϊον ἵστησι, τὸ δὲ αἴγειον
μᾶλλον διαχωρέει, τὸ δὲ βόρειον ἧσσον,
τὸ δὲ ἵππειον καὶ τὸ ὄνειον μᾶλλον
διαχωρέει.
ΝΕΑ
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ | ΔΗΜΟΤΙΚΗ
Ὁ
κυκεὼν μὲ κριθάλευρο, καμωμένος μὲ
νερὸ μόνο, δροσίζει καὶ τρέφει· καμωμένος
μὲ κρασί, ζεσταίνει, τρέφει καὶ σταματᾷ
τὴν εὐκοιλιότητα· παρασκευασμένος μὲ
μέλι, ζεσταίνει καὶ τρέφει ὀλιγώτερο,
μὰ δίδει ἀφθονώτερες κενώσεις, ἐὰν
τὸ μέλι εἶναι ἀραιωμένο· ἐὰν δὲν
εἶναι, δὲν ἔχει ἰδιότητες ὑποτακτικές,
ἀλλὰ στυπτικές. Παρασκευασμένοι μὲ
γάλα, ὅλοι οἱ κυκεῶνες εἶναι θρεπτικοί,
μὲ τὴν διαφορὰ ὅτι: τὸ πρόβειο γάλα
προκαλεῖ δυσκοιλιότητα, τὸ αἴγειο
γάλα προκαλεῖ εὐκοιλιότητα, τὸ γάλα
τῆς ἀγελάδος ὀλιγώτερο, τὸ ἵππειο
γάλα καὶ τὸ ὄνειο γάλα περισσότερο.
ΣΧΟΛΙΟΝ
Ἡ
βάση τοῦ κυκεῶνος ἦταν τὸ κριθάλευρο
ποὺ ἀνακάτωναν οἱ ἀρχαῖοι Ἕλληνες
μὲ νερὸ ἢ κρασὶ ἢ γάλα· σ’ αὐτὸ
πρόσθεταν: πότε μέλι, πότε τυρί, πότε
ἁλάτι, πότε χόρτα ἢ ἄνθη· ἔτσι, ἦταν:
πότε πηχτὸς χυλός, πότε ῥόφημα.
